رد شدن به محتوای اصلی

پست‌ها

نمایش پست‌هایی با برچسب محیط‌زیست

بایرسازی اراضی، انحصار زمین و پیداش کاسه های غبار

بایرسازی اراضی، انحصار زمین و پیدایش کاسه‌های غبار نویسنده: شهباز غفوری یکی از تهدیدهای جدی برای مانایی زیستی و کیفیت محیط‌زیستی ایران، روند فزاینده‌ی بایرسازی اراضی کشاورزی است. این روند نه تنها تولید غذا و امنیت زیستی را با خطر مواجه کرده، بلکه پیامدهای مستقیم اقلیمی، محیط‌زیستی و اجتماعی به‌همراه آورده که نمود بارز آن در پدیده‌ای به‌نام «کاسه غبار» یا *داست بول* آشکار شده است. پدیده کاسه غبار زمانی رخ می‌دهد که اراضی زراعی، مراتع و باغات به دلیل کاهش یا توقف بهره‌برداری، آبیاری، و مراقبت کشاورزی خشک می‌شوند. این خشکی سطحی، موجب رها شدن خاک نباتی و سبک در معرض بادهای منطقه‌ای می‌شود. در نتیجه، ذرات خاک از سطح زمین جدا شده و در اثر انتقال بادی گسترده، به شکل طوفان‌های گردوغبار یا *داست استروم* درآمده و نهایتاً اتمسفر منطقه را اشباع از غبار می‌کند. این پدیده در سال‌های اخیر در نواحی وسیعی از ایران، به‌ویژه مناطق مرکزی، جنوب غربی، و مرزهای شرقی کشور مشاهده شده است. در برخی شهرها مانند زابل، اهواز، یا بخشی از کرمان، طوفان‌های مکرر غبار نه‌تنها تنفس روزمره را دشوار کرده‌اند...

نسبت سطوح سبز به خاکستری (GGR) و تأثیر آن بر کیفیت محیط زیست‌ شهری

نسبت سطوح خاکستری به سبز (GGR) و تأثیر آن بر کیفیت محیط زیست شهری نویسنده: شهباز غفوری در شهرسازی و طراحی شهری معاصر، یکی از شاخص‌های مهم در تحلیل کیفیت محیط زیست و عملکرد اکولوژیک شهر، نسبت میان سطوح خاکستری و سبز است که به اختصار GGR نامیده می‌شود. این نسبت نشان‌دهنده تعادل میان فضای طبیعی و فضای ساخته شده در ساختار شهر است و تأثیر عمیقی بر مانایی شهری، سلامت زیستی، و کیفیت زندگی ساکنان دارد. سطوح سبز شامل تمامی پوشش‌های گیاهی و فضای طبیعی در شهر است که نقش حیاتی در جذب آب باران، کاهش دمای هوا، تصفیه هوا، و حفظ تنوع زیستی ایفا می‌کند. در مقابل، سطوح خاکستری به ساختارهای ساخته شده مانند ساختمان‌ها، خیابان‌ها، پیاده‌روها و سایر سازه‌های سخت اطلاق می‌شود که سطح نفوذپذیری زمین را کاهش می‌دهند و عملکردهای طبیعی زمین را مختل می‌سازند. افزایش نسبت GGR در شهرها به معنای افزایش گستره سطوح خاکستری است که به صورت مستقیم موجب بروز پدیده‌هایی همچون جزیره حرارتی شهری، تسریع جریان‌های روان‌آب سطحی و سیلاب‌ها، کاهش نفوذپذیری زمین و پایین آمدن سطح آب‌های زیرزمینی می‌شود. این تغییرات مح...